Nauczanie Jana Pawła II wobec zagrożeń współczesnej rodziny

Nauczanie Jana Pawła II wobec zagrożeń współczesnej rodziny

Nauczanie Jana Pawła II wobec zagrożeń współczesnej rodziny

Małgorzata Jaroszek

W perspektywie teologicznej rodzina jest postrzegana jako jedna z dróg, która ma zaprowadzić człowieka do szczęścia doczesnego oraz wiecznego zbawienia. Mimo to, obserwuje się, że współczesne rodziny często zatracają główny cel swojego powołania, co skutkuje niezdolnością do wypełnienia tej misji.  Badania naukowe wskazują, że doświadczają oni nierzadko kryzysów, spowodowanych problemami zdrowotnymi, kłopotami finansowymi i trudnościami w życiu zawodowym, co destabilizuje ich relacje. Analiza mediów ujawnia, że rodzina jako instytucja, a także małżeństwo i dzieci są obiektem ciągłych ataków w przestrzeni publicznej. W obecnym kontekście społeczno-kulturowym, szczególnie znaczącą rolę w kształtowaniu wartości i sumień katolickich rodzin odgrywa postać papieża Polaka, Jana Pawła II. Ojciec Święty wielokrotnie przedstawiał temat troski o los rodziny w swoich homiliach oraz dokumentach Kościoła.

Już jako młody kapłan, Karol Wojtyła wykazywał głębokie zainteresowanie tym zagadnieniem. W Krakowie prowadził katechezy dla studentów oraz narzeczonych, mające na celu jak najlepsze przygotowanie młodych ludzi do sakramentu małżeństwa. W Liście do rodzin Ojciec Święty apeluje, aby wszyscy odkrywali wymagającą miłość jako fundament rodziny. Zauważa on, że: „Miłość jest prawdziwa wówczas, gdy tworzy dobro osób i wspólnot, gdy tym dobrem obdarowuje drugich. Tylko człowiek, który umie wymagać od siebie samego w imię miłości, może także wymagać miłości od drugich”. Zaś doktor Wanda Półtawska mówiła, że wszelkie problemy rodziny rozwiązuje świadomość Bożego pochodzenia.

Odwołując się do nauczania papieża Polaka, należy poszukiwać odpowiedzi na pytanie, jakie działania należy podjąć, aby ratować zagrożoną rodzinę w XXI wieku oraz jak można zapobiegać tym problemom i wyzwaniom, z którymi się ona mierzy. Następca świętego Piotra naucza, że przyszłość świata i Kościoła idzie poprzez rodzinę.

Jednak obserwując współczesne rodziny, często ta powyższa prawda ewangeliczna, przed laty przekazana młodym znika ze świadomości ludzi, gdyż są oni zbyt pochłonięci pracą, obowiązkami domowymi, rozrywką i konsumpcyjnym stylem życia. Jan Paweł II przedstawia wiele zagrożeń, z jakimi mierzy się rodzina. Wśród nich jest kryzys wartości moralnych, materializm, relatywizm, sekularyzacja, problemy ekonomiczne i społeczne oraz destrukcyjny wpływ mediów. Ojciec Święty naucza, że w miłości znajduje oparcie i ostateczny sens cały proces wychowawczy. Przypomina on, iż pomimo tych wszystkich trudów, jakie towarzyszą rozwojowi człowieka na każdym etapie życia miłość zdaje zawsze wielki egzamin. Natomiast w adhortacji apostolskiej Familaris consortio papież przedstawia wyzwania przed jakimi stają całe rodziny, takie jak: małżeństwa niesakramentalne, antykoncepcja, separacje i rozwody. Tłumaczy on, że nadmierny dobrobyt i nastawienie konsumpcyjne sprawiają, że pojawienie się nowego dziecka jest postrzegane często nie jako błogosławieństwo, lecz jako niebezpieczeństwo, przed którym należy się bronić.

Papież Polak często podkreśla znaczenie małżeństwa, które odgrywa kluczową rolę w przekazywaniu wartości moralnych i religijnych swoim dzieciom. Biskup Rzymu apeluje również do specjalistów świeckich i ludzi dobrej woli, aby wspierali rodziny poprzez udzielanie rad, wskazywanie właściwego kierunku oraz zapewnianie oparcia, ponieważ takie działania wpłyną nie tylko na jednostki, ale także odcisną trwałe piętno na całym społeczeństwie. Jan Paweł II mówił, że rodzina jest pierwszym, uprzywilejowanym miejscem wychowania oraz praktykowania wartości katolickich, takich jak miłość i solidarność w różnych jej formach. To w relacjach rodzinnych człowiek uczy się otwartości, akceptacji i szacunku dla innych, a nauki wyniesione z życia rodzinnego pozostają z nim na całe życie.

W środkach masowego przekazu oraz w instytucjach publicznych w obecnych czasach jest promowana niebezpieczna ideologia gender, która jest zagrożeniem zarówno dla tradycyjnej rodziny jak i małżeństwa. Niszczy ona czystość serca małżonków i ich dzieci, nie szanuje prawdziwej godności i przeznaczenia człowieka, co prowadzi do zaburzenia funkcjonowania członków społeczeństw, czyniąc ich niezdolnymi do założenia i trwania w związku małżeńskim.

W wyniku tego, w niebezpieczeństwie znajduje się podstawowa wartość – sakramentalność małżeństwa, jego wierność, trwałość i dozgonność, a co za tym idzie rodzina jest zagrożona
w swojej świętości. Coraz mniej osób rozumie, że sakrament małżeństwa to przymierze zawarte między Panem Bogiem i dwojgiem ludzi. W dużej mierze na taki stan rzeczy wpływ ma wychowanie, ale również wzorce kreowane przez kulturę masową, w tym: filmy, seriale i reklamy oraz przekazy medialne, które niejednokrotnie promują liberalne podejście do relacji międzyludzkich, przedstawiając je w sposób odległy od tradycyjnych norm moralnych. Młodzi często nie zdają sobie sprawy z tego, jak ich przeszłość wpływa na przyszłość.

Jan Paweł II w swoim nauczaniu nt. czystości odwołuje się do czystości serca, która jest źródłem każdego z wymiarów czystości: małżeńskiej, pozamałżeńskiej oraz dla Królestwa Niebieskiego. W trakcie podroży apostolskiej do Polski, podczas homilii wygłoszonej w Sandomierzu mówił on, że „tylko czyste serce jest zdolne w pełni miłować Boga i ludzi”. Ojciec Święty w cyklu katechez znanych jako “Teologia ciała” dogłębnie analizuje znaczenie ludzkiej cielesności i seksualności. Uczy on, że ciało ludzkie ma wartość sakramentalną i jest powołane do wyrażania prawdy o miłości, która jest wierna, pełna i płodna.

Papież podkreśla, że „prawdziwa miłość jest bezinteresownym darem z siebie samego”, dlatego też wymaga ona wierności, co przejawia się w pełnym oddaniu i szacunku wobec współmałżonka. Jan Paweł II wskazuje, że godnego i spokojnego życia nie zapewnią dzieciom pieniądze, ani rzeczy materialne, a może to uczynić jedynie miłość między rodzicami. W sytuacji, gdy matka i ojciec zaniedbują swoje dzieci, nie poświęcają im wystarczająco dużo uwagi, to czują się one odrzucone i częściej doświadczają problemów wychowawczych oraz emocjonalnych. Niejednokrotnie brak rozmów z nimi może skutkować uzależnieniami, takimi jak nadmierne korzystanie z telefonu, komputera, alkoholizm czy narkomania. Jan Paweł II nazywa wprost ideologię gender i prawa reprodukcyjne przejawem „cywilizacji śmierci”. Biskup Rzymu w kontekście prawa do życia pisze o zderzeniu „cywilizacji życia” i „cywilizacji śmierci”.

Ojciec Święty w trakcie pielgrzymki do ojczyzny, podczas mszy świętej odprawianej w Łomży zadał szereg pytań, skłaniających do refleksji wszystkie rodziny katolickie. Papież zapytał między innymi o to, co się stało z przykazaniem nie cudzołóż w naszym polskim życiu i czy pamiętamy o tym, że człowieka nie wolno sprowadzać do roli przedmiotu, który z pożądliwością można oglądać lub którego się po prostu używa. Karol Wojtyła w książce „Miłość i odpowiedzialność” zaznacza, że godziwa moralnie regulacja poczęć winna opierać się na wykorzystaniu naturalnego cyklu płodności z wykluczeniem środków mechanicznych czy chemicznych. Biskup krakowski w liście do Teresy Heydel ze środowiska duszpasterstwa studentów przy kościele św. Floriana w Krakowie pisze, że „wielkim osiągnięciem jest zawsze dostrzegać wartości, których inni nie dostrzegają i afirmować je”. Jakże ważne w relacjach rodzinnych jest nieustanne docenianie obecności drugiej osoby, jej starań, wyrzeczeń i okazywanie wdzięczności.

Papież Polak w Karcie Praw Rodziny zwraca się do rządzących polityków odpowiedzialnych za tworzenie polityki prorodzinnej. W dokumencie tym pojawia się sprzeciw wobec aborcji, która jest „bezpośrednim pogwałceniem podstawowego prawa dla każdej istoty ludzkiej”. Nawiązując do obecnych czasów, gdzie rządy państw ustanawiają nowe przepisy w szkolnictwie należy pamiętać, że Karta Praw Rodziny wyraźnie podkreśla prawo rodziców do wychowania dzieci, zgodnie ze swoimi przekonaniami moralnymi i religijnymi oraz decydowania o ich edukacji. Amerykański historyk George Weigel zachęca, by zacząć patrzeć oczyma papieża w przyszłość i postrzegać siebie jako ucznia misjonarza. To jest ważne zobowiązanie, by jak najszerzej rozpowszechniać nauczanie Ojca Świętego na temat rodziny w swoich domach, środowiskach, szkołach i miejscach pracy.

W obliczu wyzwań obecnych czasów Jan Paweł II wypowiadając słowa: „Rodzina Bogiem silna, staje się siłą człowieka i całego narodu” cały czas podkreślał, że rodzina zbudowana na chrześcijańskich wartościach może trwać we wzajemnym szacunku, miłości i przeciwstawiać się współczesnym zagrożeniom. Jest to wielkie zadanie szczególnie dla rodziców, na których spoczywa odpowiedzialność za wychowanie młodzieży w XXI wieku, wkraczającej w dorosłość, która jest przyszłością świata i nadzieją Kościoła.

 

                                                                                    Małgorzata Jaroszek

 

Website |  + posts

Comments

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *