Czy Polska stanie się strefą buforową?
Ostrzeżenie profesora Żurawskiego vel Grajewskiego
Wojna na Ukrainie, rosnące napięcia na Bliskim Wschodzie i niepewność co do przyszłości NATO – to wszystko sprawia, że Polska może niebawem znaleźć się w samym centrum globalnej rozgrywki. Zdaniem prof. Przemysława Żurawskiego vel Grajewskiego, Polska stoi dziś przed największym zagrożeniem militarnym od czasów II wojny światowej.
Na naszych oczach zmienia się układ sił na świecie. Rosja nie tylko kontynuuje agresję na Ukrainie, ale też testuje odporność NATO i jedność Zachodu. Jednocześnie rośnie ryzyko wybuchu wojny pomiędzy Izraelem a Iranem. W tym kontekście pojawia się niepokojący scenariusz – cichy układ pomiędzy Donaldem Trumpem a Władimirem Putinem, który może całkowicie odmienić strategiczne położenie Polski i Europy Środkowo-Wschodniej.
Prof. Żurawski vel Grajewski w wywiadzie dla serwisu Fronda.pl ostrzega, że Rosja zmierza do wypchnięcia NATO z Europy Wschodniej i ustanowienia strefy buforowej – od Finlandii przez państwa bałtyckie, Polskę, aż po Rumunię i Bułgarię. Te państwa, choć formalnie pozostałyby członkami NATO, zostałyby pozbawione realnych gwarancji obronnych.
Celem Moskwy jest stworzenie nowej Jałty.
Strefa buforowa pod wpływami Kremla miałaby być formalnie neutralna, ale faktycznie zdominowana przez Rosję – mówi profesor.
Kluczem do tego planu jest opanowanie przesmyku suwalskiego – 100-kilometrowego odcinka granicy między Polską a Litwą, który oddziela Białoruś (kontrolowaną przez Rosję) od rosyjskiego Kaliningradu. Zajęcie tego terenu przez Rosję odcięłoby państwa bałtyckie od reszty NATO i uniemożliwiło szybką reakcję wojskową sojuszu.
Na drugim końcu świata narasta konflikt izraelsko-irański. Izrael, obawiając się potencjalnego ataku lub rozwijania programu nuklearnego przez Teheran, rozważa prewencyjny atak na Iran. Iran z kolei współpracuje z Rosją, dostarczając jej drony bojowe i technologie.
W tym kontekście pojawia się hipoteza o możliwym geopolitycznym „dealu” między Trumpem a Putinem. Wtedy Donald Trump, w zamian za milczącą zgodę Rosji na działania Izraela przeciwko Iranowi, miałby przymknąć oko na rosyjskie działania w Europie Wschodniej.
Celem negocjacji jest zapewnienie sobie neutralności Rosji wobec nadchodzącego starcia Izraela z Iranem. W zamian Amerykanie mogliby porzucić wschodnią flankę NATO – wskazuje Żurawski vel Grajewski.
Taki scenariusz przypomina układ z czasów zimnej wojny – wielkie mocarstwa rozgrywają globalny układ sił nad głowami mniejszych państw. Polska, podobnie jak Ukraina czy kraje bałtyckie, mogłaby ponownie znaleźć się w szarej strefie – formalnie zachodniej, ale faktycznie opuszczonej przez Zachód.
Powrót Donalda Trumpa do władzy budzi z tych względów niepokój w niektórych środowiskach Europy. Polityk wielokrotnie krytykował NATO jako „przestarzałe” i sugerował, że nie będzie bronił krajów członkowskich, jeśli nie będą spełniać wymogów finansowych. To oznacza, że bezpieczeństwo Polski może stać się przedmiotem targu lub wręcz zostać zignorowane.
Europa przez dziesięciolecia żyła pod parasolem USA, nie inwestując w swoją obronność. Teraz Amerykanie powiedzieli: „Radźcie sobie sami” – ocenia profesor.
W ocenie prof. Żurawskiego vel Grajewskiego, Polska ma najwyżej dwa–trzy lata, by zbudować realne zdolności obronne, zanim Rosja odbuduje swoje siły po wojnie na Ukrainie i przystąpi do kolejnej ofensywy.
Jeśli nie zdążymy, zostaniemy zaatakowani. A wtedy obrona będzie znacznie droższa i bardziej krwawa – ostrzega ekspert.
Stąd apele o przyspieszenie modernizacji armii, zwiększenie liczebności sił zbrojnych oraz rozwijanie krajowej produkcji uzbrojenia. Konieczne są też działania dyplomatyczne – utrzymanie obecności wojsk USA i NATO w regionie, pogłębianie współpracy regionalnej i wzmacnianie odporności społecznej.
Przy tej okazji pojawia się pytanie, czy Zachód jeszcze raz poświęci Europę Środkowo-Wschodnią, by rozwiązać swoje problemy gdzie indziej? Dla Kremla z kolei to klasyczna taktyka – rozgrywać jednocześnie kilka frontów, tworzyć napięcia w Azji i na Bliskim Wschodzie, by odciągnąć uwagę od Europy.
Mariusz Paszko
Słowa kluczowe:
Trump, Putin, Iran, Izrael, Europa Wschodnia, przesmyk suwalski, NATO, wojna, Ukraina, Rosja, USA, bezpieczeństwo, zagrożenie militarne, Polska, sojusze, wywiad, polityka międzynarodowa
