Polonia z żalem żegna Biskupa Piotra Turzyńskiego
Małgorzata Jaroszek
Wielką stratą dla środowiska polonijnego jest śmierć biskupa Piotra Turzyńskiego delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, który zmarł 14 kwietnia 2025 roku w wieku 61 lat, po długiej chorobie nowotworowej. Przez 10 lat był biskupem pomocniczym diecezji radomskiej, a w kapłaństwie przeżył 37 lat. Pośród niezliczonych obowiązków pełnił także funkcję delegata KEP ds. Duszpasterstwa Nauczycieli oraz członka: Rady Stałej KEP, Rady ds. Społecznych, Komisji Nauki Wiary, Komisji Duchowieństwa oraz Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP. W trakcie swojej posługi wśród Polaków mieszkających na emigracji biskup Piotr wykazywał duże zainteresowanie historią Kościoła oraz losami danego kraju, do którego zapraszały go niezliczone środowiska polonijne.
Uroczystości pogrzebowe biskupa Turzyńskiego odbyły się 22 kwietnia w radomskiej katedrze pw. Opieki Najświętszej Maryi Panny. Uczestniczyło w nim ponad 30 biskupów i arcybiskupów, kilkuset księży, liczne grono przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, rodzina, przyjaciele i tłumy wiernych, którzy przyjechali z całej Polski i z zagranicy. Homilię wygłosił arcybiskup Wacław Depo, podkreślając, że: „słowa “Ecclesia Mater – Mater Ecclesiae” stały się hasłem pasterskiego posługiwania radomskiego duszpasterza. Metropolita częstochowski przypomniał, że: „to zawołanie Kościół-Matką było drogowskazem pośród duchowej dezercji Europy z dróg chrześcijańskich, tej Europy, która skazuje ludzi na bezdomność i różnego rodzaju zniewolenia”.
Podczas ostatniego pożegnania pasterza Kościoła środowisko polonijne reprezentował ks. Bogusław Brzyś, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji, który powiedział:
„Biskup Piotr pozostanie w pamięci jako ewangeliczny pasterz, który wpatrzony w Chrystusa, dobrego pasterza, prowadził rozproszoną po całym świecie owczarnię polskiej emigracji. To ona stała się jego drugą diecezją”.
Na tej uroczystości żałobnej obecna była także Katarzyna Kalińska z Prezydium Polonijnej Rady Duszpasterskiej Europy, która wspominała zmarłego opiekuna duchowego Polonii słowami: „Biskup Piotr zawsze do rozproszonych po świecie Polaków spieszył nieść radość Ewangelii, z ojcowską troską utwierdzał nas w wierze i w polskości, stanowczo podkreślając, że pielęgnowanie języka polskiego, historii i kultury na obczyźnie oraz wierne trwanie w Chrystusie jest powodem do dumy. Przekazywał on, że Polonia jest integralną częścią wspaniałej ojczyzny, której na imię Polska”.
Ksiądz Andrzej Jędrzejewski, kapłan z rocznika święceń biskupa Piotra mówił: „nikt nie potrafił zachwycać się tak jak on pięknem otaczającego świata, sztuki, literatury i nikt nie potrafił tak pięknie mówić jak on”.
Piotr Kołodziejczyk, właściciel Telewizji Radom i były student księdza Piotra tak go wspomina: „Był on delikatnym człowiekiem w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Zawsze można było przyjść do niego po radę, a on z dużą uwagą słuchał każdego kleryka. Wprowadzał nas w meandry życia teologicznego i duchowego. Miał on niesamowity talent do wykładania, z jednej strony mówił stonowanym głosem, ale każdorazowo potrafił zainteresować studentów. Mówił bardzo skomplikowane rzeczy w taki bardzo prosty sposób, że mogliśmy te zagadnienia zrozumieć bez słownika języków obcych”. Redaktor Kołodziejczyk zaznacza, że kiedy ten kapłan podejmował się jakiegoś zadania, to nie było widać księdza Piotra, ale efekty jego działań.
Życiorys księdza biskupa Piotra Turzyńskiego
Piotr Wojciech Turzyński przyszedł na świat 28 września 1964 roku w Radomiu jako syn Juliana i Heleny z domu Rzadkowskiej. Miał dwoje rodzeństwa. Sakrament chrztu świętego otrzymał w parafii Najświętszego Serca Jezusowego na Glinicach w Radomiu i od najmłodszych lat był ministrantem na Borkach w parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus, następnie w parafii Matki Bożej Miłosierdzia oraz przy kościele św. Królowej Jadwigi. Ukończył IV LO im. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu, klasę o profilu matematyczno-fizycznym, a egzamin maturalny zdał w roku 1982. W szkole średniej był animatorem Ruchu Światło-Życie. Po maturze wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu. Święcenia kapłańskie otrzymał 28 maja 1988 roku z rąk bp. Edwarda Materskiego.
Formację w seminarium ukończył obroną pracy magisterskiej, pt. Elementy antropologii filozoficznej ks. Józefa Tischnera, pod kierunkiem ks. prof. Stanisława Kowalczyka na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Ksiądz Turzyński przez rok pracował jako wikariusz w parafii pw. Matki Odkupiciela w Ostrowcu Świętokrzyskim, gdzie prowadził grupę ministrantów, dwie schole i młodzieżową grupę oazową, a w mieście duszpasterstwo nauczycieli. W 1989 roku rozpoczął studia patrystyczne w Instytucie Patrystycznym Augustinianum w Rzymie, a w 1992 roku podjął studia doktoranckie na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, które zwieńczył obroną pracy doktorskiej w 1995 roku zatytułowaną: „Canticum novum w teologii świętego Augustyna. Studium nad Komentarzem do Psalmów”, napisaną pod kierunkiem o. prof. Gilles Pelland’a.
W latach 1995-2006 pełnił rolę ojca duchownego w Wyższym Seminarium Duchownym w Radomiu, a w 2006 roku objął urząd wicerektora. Pracował również jako adiunkt na Wydziale Teologicznym w Radomiu przy UKSW oraz na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 2014 roku uzyskał habilitację na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, na podstawie dorobku naukowego i książki pod tytułem „Piękno w teologii św. Augustyna. Próba systematyzacji augustyńskiej estetyki teologicznej”. Ks. Piotr Turzyński był współtwórcą spotkań dla młodzieży Radomia i okolic nazywanych „Kuźnią Młodych”. Organizował Apele Młodych i Diecezjalne Dni Młodzieży w Kałkowie-Godowie oraz w Turnie koło Białobrzegów. Innym miejscem działalności i pasji ks. Piotra była dziedzina kultury. Dzięki jego staraniom powstało stowarzyszenie „Młyńska. Verum, Bonum, Pulchrum”, które ma za zadanie promocję kultury chrześcijańskiej oraz organizację Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej.
Przez wiele lat prowadził także teatr klerycki w radomskim seminarium. Od 1996 roku wraz z alumnami wystawił kilka sztuk teatralnych, m.in. „Ślepcy” Maurice’a Maeterlinck’a, „Miecz obosieczny” na podstawie powieści Jerzego Zawieyskiego, „Kościół w Skaryszewie” na podstawie noweli Jarosława Iwaszkiewicza, „Powrót syna marnotrawnego” Romana Branstaettera, „Święty miecz” na podstawie powieści Jana Dobraczyńskiego, „Idiota” według powieści Fiodora Dostojewskiego oraz spektakle poetyckie. Uwielbiał on teatr, film, muzykę irlandzką i poezję śpiewaną. W wolnym czasie bardzo lubił grać na gitarze, kochał góry, jeździł na nartach i grał w siatkówkę.
Ksiądz Piotr Turzyński święcenia biskupie otrzymał 28 lutego 2015 w katedrze Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu, których udzielił mu arcybiskup Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce.
W marcu 2024 roku biskup Piotr w czasie swojej wizyty w USA odwiedził Polonię amerykańską, której przekazał relikwie rodziny Ulmów, peregrynujące po polskich wspólnotach oraz wygłosił rekolekcje wielkopostne w parafii św. Konstancji w Chicago i parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Phoenix.
Niemalże dwa miesiące temu w dniach 14-16 lutego 2025 roku, w siedzibie Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie, odbyło się doroczne zebranie Prezydium Polonijnej Rady Duszpasterskiej Europy pod przewodnictwem bp. Piotra Turzyńskiego, w którym uczestniczyło ośmiu delegatów z pięciu państw Europy. Podczas wywiadu dla Radia Watykańskiego biskup Piotr doceniał aktywność członków prezydium mówiąc, że: „to są fantastyczni księża, ludzie świeccy, aktywni w swoich parafiach, we wspólnotach”. W pamięci i sercach członków ŚSRP pozostanie ostanie spotkanie z księdzem biskupem Turzyńskim, w trakcie IV Kongresu Światowego Stowarzyszenia Republika Polonia (9-11 października 2024) oraz odprawiona przez niego msza święta w Sanktuarium Św. Andrzeja Boboli w Warszawie.
Ostatnią z jego inicjatyw była Narodowa Pielgrzymka Nauczycieli i Pracowników Oświaty do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück w marcu 2025 roku, w której nie mógł uczestniczyć z powodu choroby.
Biskup Piotr Turzyński był nie tylko pasterzem diecezji radomskiej, lecz także duchowym opiekunem Polaków rozsianych po całym świecie. Jako delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji, z oddaniem wspierał Polonię, niosąc jej duchową bliskość Ojczyzny i Kościoła. Bardzo łatwo nawiązywał kontakt z każdym człowiekiem, co wynikało z jego otwartości, serdeczności i pogody ducha. Dziś, gdy go żegnamy, pozostaje w nas wdzięczność za jego służbę i modlitwa, by dobry Bóg przyjął go do swojej chwały. Niech jego zaangażowanie w budowanie wspólnoty polonijnej stanie się inspiracją dla tych, którzy będą kontynuować jego dzieło.
∼∼∼
Republika Polonia jest wdzięczna Biskupowi Piotrowi Turzyńskiemu za list jaki skierował do IV Kongresu SSRP oraz za odprawienie mszy świętej specjalnie dla naszego stowarzyszenia w Sanktuarium Św. Andrzeja Boboli w Warszawie w dniu 10 października 2024 roku. Biskup Turzyński znalazł dla nas czas mimo, że był w trakcie intensywnej terapii medycznej. List Biskupa Piotra Turzyńskiego skierowany do Republiki Polonia zamieszczamy poniżej:
Nasze wspomnienia ze spotkania z Biskupem Piotrem Turzyńskim:
Zobacz również wspomnienia Piotra Kołodziejczyka o Biskupie Turzyńskim w wywiadzie z Małgosią Jaroszek:
